Table of Contents

پروژه پایانی مهندسی نرم افزار

مراحل کلی مشاوره پروژه پایانی مهندسی نرم‌افزار

  1. انتخاب موضوع

    • باید موضوعی انتخاب بشه که هم به علاقه‌ات نزدیک باشه و هم قابلیت تحقیق و پیاده‌سازی داشته باشه.

    • مثال:

      • سیستم مدیریت کتابخانه آنلاین

      • اپلیکیشن حضور و غیاب با تشخیص چهره

      • سیستم فروشگاه اینترنتی با الگوریتم پیشنهاددهنده

      • اپلیکیشن سلامت و تناسب اندام

      • پلتفرم آموزش آنلاین

  2. تحلیل نیازمندی‌ها (Requirement Analysis)

    • جمع‌آوری نیازها از کاربران یا مشتری فرضی

    • مستندسازی به کمک Use Case, User Stories یا نمودارهای UML

  3. طراحی سیستم (System Design)

    • طراحی پایگاه داده (ERD)

    • طراحی معماری نرم‌افزار (MVC، Microservices و …)

    • طراحی رابط کاربری (UI/UX)

  4. پیاده‌سازی (Implementation)

    • استفاده از زبان‌ها و فریم‌ورک‌های مناسب مثل:

      • وب: React, Angular, Django, Laravel

      • موبایل: Flutter, Kotlin, Swift

      • بک‌اند: Node.js, Spring Boot, ASP.NET Core

  5. آزمایش و تست (Testing)

    • تست واحد (Unit Test)

    • تست سیستمی و کاربرپذیری (System & UAT)

  6. مستندسازی و ارائه

    • مشاوره گزارش نهایی پروژه (Word / LaTeX)

    • آماده کردن اسلاید دفاع و دمو نرم‌افزار


چند ایده پروژه پایانی مهندسی نرم‌افزار

  • سیستم مدیریت پروژه با متد اجایل (شبیه Jira یا Trello)

  • اپلیکیشن فروشگاه آنلاین با هوش مصنوعی (پیشنهاد محصولات مشابه)

  • سیستم رزرواسیون آنلاین (هتل، رستوران، حمل‌ونقل)

  • سیستم تشخیص تقلب در آزمون‌های آنلاین

  • پلتفرم شبکه اجتماعی کوچک (تمرکز روی یک حوزه خاص مثل کتاب یا ورزش)

🔹 ۱. اهمیت پروژه پایانی

  • پروژه پایانی فقط یه تمرین کدنویسی ساده نیست؛

  • در واقع نشون می‌ده تو کل مهارت‌هایی که توی چهارسال خوندی (تحلیل، طراحی، الگوریتم، پایگاه داده، شبکه، هوش مصنوعی و …) رو چطور در یک پروژه واقعی ترکیب می‌کنی.

  • استادها بیشتر به روش کار و مستندسازی اهمیت می‌دن تا فقط کد نهایی.


🔹 ۲. مراحل استاندارد پروژه پایانی

📌 الف) انتخاب موضوع

  • موضوع باید هم کاربردی باشه و هم قابلیت توسعه داشته باشه.

  • مثال موضوع‌های جذاب:

    1. سیستم مدیریت کلاس آنلاین (با ویدئو، تکلیف، آزمون آنلاین)

    2. اپلیکیشن سلامت روان (ثبت حال روحی، پیشنهاد تمرین مدیتیشن)

    3. فروشگاه آنلاین با الگوریتم پیشنهاددهنده (شبیه دیجی‌کالا)

    4. سیستم حضور و غیاب با تشخیص چهره یا اثرانگشت

    5. سامانه اشتراک‌گذاری کتاب و جزوه بین دانشجوها


📌 ب) تحلیل نیازمندی‌ها

  • شناسایی کاربران: مدیر، کارمند، مشتری و …

  • مشاوره Use Case برای هر نقش

  • کشیدن نمودارهای UML مثل:

    • Use Case Diagram → روابط کاربر و سیستم

    • Class Diagram → طراحی شیءگرا

    • Activity Diagram → جریان کارها

    • Sequence Diagram → ترتیب تعاملات بین اجزای سیستم


📌 ج) طراحی سیستم

  • انتخاب معماری:

    • MVC برای اپلیکیشن‌های وب و دسکتاپ

    • Client-Server برای سیستم‌های تحت شبکه

    • Microservices برای پروژه‌های بزرگ

  • طراحی دیتابیس پروژه پایانی مهندسی نرم افزار:

    • کشیدن ERD پروژه پایانی مهندسی نرم افزار

    • مشخص کردن جداول، روابط، کلید اصلی و خارجی


📌 د) پیاده‌سازی پروژه پایانی مهندسی نرم افزار

  • انتخاب تکنولوژی مناسب پروژه پایانی مهندسی نرم افزار:

    • وب: Django (Python)، Laravel (PHP)، ASP.NET Core (C#)، Node.js (JavaScript) پروژه پایانی مهندسی نرم افزار

    • موبایل: Flutter، Kotlin، Swift پروژه پایانی مهندسی نرم افزار

    • دسکتاپ: JavaFX، PyQt، C# WPF پروژه پایانی مهندسی نرم افزار

  • مشاوره کد ماژولار و قابل توسعه پروژه پایانی مهندسی نرم افزار

  • استفاده از Git برای کنترل نسخه پروژه پایانی مهندسی نرم افزار


📌 هـ) تست نرم‌افزار پروژه پایانی مهندسی نرم افزار

  • تست واحد (Unit Test) پروژه پایانی مهندسی نرم افزار → بررسی هر ماژول

  • تست یکپارچه‌سازی (Integration Test) پروژه پایانی مهندسی نرم افزار → چک کردن ارتباط بین بخش‌ها

  • تست پذیرش کاربر (UAT) → کاربر نهایی با سیستم کار می‌کنه


📌 و) مستندسازی

  • مشاوره گزارش پروژه شامل:

    • چکیده و مقدمه

    • بررسی کارهای مشابه (Related Works)

    • تحلیل و طراحی سیستم

    • پیاده‌سازی

    • تست و نتایج

    • نتیجه‌گیری و پیشنهاد برای توسعه آینده

  • استفاده از Word یا LaTeX برای مشاوره متن علمی


📌 ز) ارائه و دفاع

پروژه پایانی مهندسی نرم افزار

  • آماده‌سازی اسلایدهای پاورپوینت

  • نمایش دموی عملی نرم‌افزار

  • تأکید روی: مشکل چی بود → راهکار تو چیه → چطور تست کردی → چه آینده‌ای داره


🔹 ۳. نکته‌های طلایی برای گرفتن نمره عالی

  1. نوآوری → حتی اگر پروژه ساده باشه، اضافه کردن یک بخش خلاقانه (مثلاً یک الگوریتم AI کوچک یا گزارش آماری) امتیاز زیادی میاره.

  2. UI/UX خوب → طراحی ظاهری جذاب و کاربرپسند تاثیر زیادی روی نظر استادها داره.

  3. امنیت → حتی ساده‌ترین پروژه هم اگر بخش امنیت (login، رمزنگاری پسورد) داشته باشه، حرفه‌ای‌تر به نظر میاد.

  4. مستندات کامل → خیلی از دانشجوها کدنویسی می‌کنن ولی مستندات ناقص تحویل می‌دن و نمره کم می‌گیرن.


🔹 ۴. ایده‌های پیشنهادی برای پروژه پایانی مهندسی نرم افزار

  • سیستم مدیریت آموزش آنلاین پروژه پایانی مهندسی نرم افزار با پشتیبانی از فایل، ویدئو و آزمون

  • اپلیکیشن موبایل مدیریت هزینه‌های شخصی پروژه پایانی مهندسی نرم افزار با گزارش نموداری

  • سامانه فروش بلیط اتوبوس و قطار آنلاین پروژه پایانی مهندسی نرم افزار

  • پلتفرم شبکه اجتماعی برای دانشجوها پروژه پایانی مهندسی نرم افزار

  • اپلیکیشن یادآوری دارو با نوتیفیکیشن هوشمند پروژه پایانی مهندسی نرم افزار

  • سیستم تشخیص اسپم در ایمیل‌ها با هوش مصنوعی پروژه پایانی مهندسی نرم افزار

📘 راهنمای کامل پروژه پایانی مهندسی نرم‌افزار

🔹 ۱. اهداف پروژه پایانی مهندسی نرم افزار

پروژه پایانی به‌عنوان مهم‌ترین درس پایان دوره کارشناسی طراحی شده تا نشون بده:

  • توانایی تحلیل و شناسایی نیازمندی‌های نرم‌افزاری داری در پروژه پایانی مهندسی نرم افزار.

  • می‌تونی از روش‌های مهندسی نرم‌افزار مثل UML، ERD، Design Patterns و متدولوژی‌ها (Agile، Scrum، Waterfall) استفاده کنی.

  • مهارت پیاده‌سازی با زبان‌های برنامه‌نویسی و فریم‌ورک‌های روز رو داری.

  • توانایی مستندسازی و ارائه گزارش علمی و فنی داری.


🔹 ۲. مراحل گام به گام مشاوره پروژه

📌 الف) انتخاب موضوع

موضوع باید ویژگی‌های زیر رو داشته باشه:

  • کاربردی باشه → یک مسئله واقعی رو حل کنه.

  • قابلیت توسعه داشته باشه → در آینده بشه بخش‌های بیشتری بهش اضافه کرد.

  • به علاقه‌ات نزدیک باشه → مثلاً اگر به هوش مصنوعی علاقه داری، پروژه‌ای انتخاب کن که AI توش به‌کار بره.

✅ مثال موضوع‌ها:

  • سامانه فروشگاه اینترنتی با سیستم پیشنهاد هوشمند

  • اپلیکیشن موبایل مدیریت سلامت و تناسب اندام

  • سیستم حضور و غیاب هوشمند با تشخیص چهره

  • پلتفرم آموزش آنلاین شبیه “کلاس مجازی”

  • اپلیکیشن یادآوری دارو با نوتیفیکیشن هوشمند

  • سیستم مدیریت پروژه بر اساس Scrum


📌 ب) تحلیل نیازمندی‌ها

  • شناسایی کاربران (مثلاً مدیر، کاربر عادی، استاد، دانشجو)

  • مشاوره نیازهای کارکردی (Functional Requirements)

  • مشاوره نیازهای غیرکارکردی (Non-functional Requirements) مثل امنیت، سرعت، کاربرپسندی

📊 ابزارهای مورد استفاده:

  • Use Case Diagram → نمایش نقش‌ها و تعامل آن‌ها با سیستم

  • Activity Diagram → نمایش جریان کارها

  • Sequence Diagram → نمایش ترتیب پیام‌ها بین اجزای سیستم


📌 ج) طراحی سیستم

  • طراحی پایگاه داده (ERD)

  • انتخاب معماری:

    • MVC برای اپلیکیشن‌های وب/دسکتاپ

    • REST API برای سیستم‌های تحت وب

    • Microservices برای پروژه‌های بزرگ

📐 ابزارهای طراحی:

  • StarUML یا Visual Paradigm برای UML

  • MySQL Workbench یا Draw.io برای ERD

  • Figma یا Adobe XD برای طراحی UI/UX


📌 د) پیاده‌سازی

  • انتخاب زبان و فریم‌ورک:

    • Backend: Django (Python)، Node.js، ASP.NET Core، Laravel

    • Frontend: React، Angular، Vue.js

    • Mobile: Flutter، Kotlin، Swift

  • رعایت اصول SOLID و Design Patterns (مثل Singleton، Observer، Factory)

  • استفاده از GitHub یا GitLab برای مدیریت کد


📌 هـ) تست نرم‌افزار پروژه پایانی مهندسی نرم افزار

  • Unit Test → هر ماژول جدا تست میشه

  • Integration Test → بررسی ارتباط بخش‌ها

  • System Test → تست کل سیستم در شرایط واقعی

  • Acceptance Test → تست توسط کاربر نهایی

🔧 ابزارها:

  • JUnit (برای Java)

  • PyTest (برای Python)

  • Selenium (برای تست وب)


📌 و) مستندسازی

گزارش پروژه باید شبیه یک پایان‌نامه باشه:

  1. چکیده → خلاصه پروژه

  2. مقدمه → معرفی مسئله و اهمیت آن

  3. مرور کارهای مشابه (Literature Review)

  4. تحلیل و طراحی سیستم (UML, ERD, معماری)

  5. پیاده‌سازی و ابزارهای استفاده شده

  6. آزمایش و نتایج تست

  7. نتیجه‌گیری و کارهای آینده


📌 ز) ارائه و دفاع

  • آماده کردن اسلاید PowerPoint (حدود ۱۵–۲۰ اسلاید)

  • اسلایدها شامل:

    • معرفی مسئله

    • اهداف پروژه

    • دیاگرام‌ها و طراحی

    • دمو نرم‌افزار

    • نتیجه‌گیری

  • تمرین برای پاسخ به سوالات استادها (مثلاً چرا این معماری رو انتخاب کردی؟ چه تفاوتی با سیستم‌های مشابه داره؟)


🔹 ۳. نکات کلیدی برای نمره عالی

  1. UI/UX جذاب → حتی اگر سیستم ساده باشه، طراحی زیبا تاثیر فوق‌العاده‌ای روی نمره داره.

  2. امنیت → ذخیره امن پسوردها (Hash با SHA256 یا bcrypt)، استفاده از HTTPS.

  3. مدیریت پروژه → اگر بتونی نشون بدی با متدولوژی Scrum یا Kanban پروژه رو پیش بردی، امتیاز ویژه می‌گیری.

  4. نوآوری → اضافه کردن بخش هوش مصنوعی (حتی ساده) یا الگوریتم‌های داده‌کاوی می‌تونه پروژه رو خاص کنه.


🔹 ۴. نمونه موضوع‌های پیشنهادی حرفه‌ای

پروژه پایانی مهندسی نرم افزار

💡 وب و موبایل

  • سیستم فروشگاه اینترنتی با هوش مصنوعی برای پیشنهاد کالاها

  • اپلیکیشن موبایل مدیریت هزینه‌ها با گزارش نموداری و هشدار مالی

  • سامانه آموزش آنلاین با کلاس مجازی و آزمون اینترنتی

💡 هوش مصنوعی

  • سیستم تشخیص بیماری از روی تصاویر پزشکی

  • تشخیص تقلب در آزمون‌های آنلاین با بینایی ماشین

  • چت‌بات پشتیبانی مشتری با NLP

💡 اینترنت اشیاء (IoT)

  • خانه هوشمند با اپلیکیشن موبایل

  • سیستم پایش محیطی (دما، رطوبت) برای گلخانه‌ها


🔹 ۵. مسیر پیشنهادی برای شروع

  1. انتخاب یک موضوع مشخص

  2. مشاوره پروپوزال (۱–۲ صفحه)

  3. طراحی دیاگرام‌های UML + ERD

  4. پیاده‌سازی بخش اصلی سیستم

  5. مشاوره گزارش نهایی و آماده‌سازی اسلاید

📕 راهنمای جامع و فوق‌کامل پروژه پایانی مهندسی نرم‌افزار

🔸 ۱. مقدمه

پروژه پایانی مثل جمع‌بندی چهارسال درس خوندنه. یعنی استاد ازت انتظار داره نشون بدی:

  • فقط برنامه‌نویسی بلد نیستی، بلکه می‌تونی کل چرخه‌ی عمر نرم‌افزار رو مدیریت کنی.

  • درک درستی از نیاز مشتری، طراحی، تحلیل، پیاده‌سازی، تست و نگهداری داری.

  • می‌تونی پروژه‌ات رو مستند و علمی ارائه بدی.


🔸 ۲. مراحل چرخه‌ی پروژه پایانی

✅ الف) انتخاب موضوع

  • باید یک موضوع مفید، نوآورانه و متناسب با توانایی‌ات انتخاب بشه.

  • بهتره موضوعی انتخاب کنی که هم پژوهشی باشه و هم قابلیت پیاده‌سازی عملی داشته باشه.

📌 مثال موضوع‌ها (سطح ساده تا پیشرفته):

  1. ساده: سیستم مدیریت کتابخانه آنلاین

  2. متوسط: اپلیکیشن فروشگاه اینترنتی با سیستم سبد خرید

  3. پیشرفته: اپلیکیشن موبایل مدیریت سلامت با هوش مصنوعی برای تحلیل داده‌های کاربر

  4. خیلی پیشرفته: سیستم تشخیص تقلب در آزمون‌های آنلاین با بینایی ماشین


✅ ب) تحلیل نیازمندی‌ها

اینجا باید مثل یک مهندس واقعی فکر کنی:

  • کاربرها چه کسانی هستند؟ (مدیر، دانشجو، مشتری، استاد و …)

  • چه کاری باید مشاوره بدن؟ (ثبت‌نام، خرید، جستجو، گزارش‌گیری و …)

  • چه محدودیت‌هایی وجود داره؟ (امنیت، سرعت، دسترسی آنلاین)

📊 ابزارها:

  • Use Case Diagram → نشون می‌ده هر کاربر چه کاری می‌تونه بکنه.

  • User Stories → به زبان ساده خواسته‌ی کاربر رو توضیح میده (مثلاً: به‌عنوان یک کاربر می‌خواهم بتوانم پسوردم را تغییر دهم).

  • Activity Diagram → جریان مشاوره کارها.


✅ ج) طراحی سیستم پروژه پایانی مهندسی نرم افزار

  • طراحی پایگاه داده (ERD) پروژه پایانی مهندسی نرم افزار → جداول، روابط، کلید اصلی و خارجی در پروژه پایانی مهندسی نرم افزار.

  • طراحی معماری نرم‌افزار پروژه پایانی مهندسی نرم افزار:

    • MVC (وب/دسکتاپ)

    • REST API (ارتباط موبایل و سرور)

    • Microservices (پروژه‌های خیلی بزرگ)

  • طراحی رابط کاربری (UI/UX) پروژه پایانی مهندسی نرم افزار:

    • با Figma یا Adobe XD نمونه‌ی اولیه بساز.

    • از اصول کاربرپسندی (سادگی، رنگ‌بندی درست، تجربه کاربری روان) استفاده کن.


✅ د) پیاده‌سازی پروژه پایانی مهندسی نرم افزار

  • انتخاب زبان و فریم‌ورک پروژه پایانی مهندسی نرم افزار:

    • Frontend: React, Angular, Vue

    • Backend: Django, Laravel, ASP.NET Core, Node.js

    • Mobile: Flutter, Kotlin, Swift

    • Database: MySQL, PostgreSQL, MongoDB

  • رعایت اصول:

    • SOLID Principles

    • Design Patterns (Factory, Singleton, Observer)

  • استفاده از Git برای مدیریت نسخه‌ها.


✅ هـ) تست نرم‌افزار

  • Unit Test → بررسی عملکرد بخش‌های کوچک کد

  • Integration Test → بررسی تعامل بخش‌ها

  • System Test → تست کل سیستم در شرایط واقعی

  • Usability Test → بررسی راحتی استفاده برای کاربر

📌 ابزار تست در پروژه پایانی مهندسی نرم افزار:

  • Selenium (وب)

  • JUnit (جاوا)

  • PyTest (پایتون)

  • Postman (تست API)


✅ و) مستندسازی

مستندات بخش خیلی مهمیه، چون حتی اگه کدت عالی باشه، بدون مستند نمره کامل نمی‌گیری.

ساختار مستند پروژه:

  1. چکیده (خلاصه پروژه)

  2. مقدمه (معرفی مسئله و اهمیتش)

  3. اهداف پروژه

  4. مرور کارهای مشابه (Literature Review)

  5. تحلیل و طراحی سیستم (UML, ERD, معماری)

  6. پیاده‌سازی و ابزارها

  7. تست و نتایج

  8. نتیجه‌گیری و پیشنهادات آینده


✅ ز) ارائه و دفاع

  • پاورپوینت (۱۵–۲۰ اسلاید) شامل:

    • معرفی مشکل و هدف

    • دیاگرام‌ها

    • تصاویر از سیستم پیاده‌سازی‌شده

    • دمو کوتاه نرم‌افزار پروژه پایانی مهندسی نرم افزار

  • تمرین پاسخ به سوالات استادها:

    • چرا این معماری رو انتخاب کردی؟

    • سیستم تو چه مزیتی نسبت به نمونه‌های مشابه داره؟

    • چه چالش‌هایی داشتی و چطور حل کردی؟


🔸 ۳. نکات طلایی برای نمره ۲۰ پروژه پایانی مهندسی نرم افزار

پروژه پایانی مهندسی نرم افزار

  1. UI/UX حرفه‌ای → استادها به ظاهر کار خیلی اهمیت می‌دن.

  2. امنیت → حتی رمزنگاری ساده‌ی پسورد هم نشونه‌ی حرفه‌ای بودنه.

  3. گزارش‌های تحلیلی → نمودار و گزارش خروجی امتیاز رو بالا می‌بره.

  4. نوآوری → یه بخش خاص مثل یادگیری ماشین یا هوش مصنوعی اضافه کنی خیلی تاثیرگذاره.

  5. مدیریت پروژه → نشون بده که از Scrum یا Kanban استفاده کردی.


🔸 ۴. موضوعات پیشنهادی در سطح حرفه‌ای

💡 وب

  • فروشگاه اینترنتی با سیستم پیشنهاد هوشمند (شبیه دیجی‌کالا)

  • سیستم مدیریت بیمارستان با ماژول رزرو آنلاین

  • پلتفرم شبکه اجتماعی کوچک (مثلاً برای دانشجوها یا کتابخوان‌ها)

💡 موبایل

  • اپلیکیشن مدیریت هزینه‌های شخصی با نمودار و گزارش

  • اپلیکیشن یادآوری دارو با هشدار صوتی و تصویری

  • اپلیکیشن آموزش زبان با فلش‌کارت هوشمند

💡 هوش مصنوعی

  • تشخیص چهره برای حضور و غیاب

  • سیستم تشخیص احساسات از روی متن یا صدا

  • چت‌بات پشتیبانی مشتری با NLP

💡 اینترنت اشیاء (IoT)

  • خانه هوشمند با اپ موبایل

  • سیستم پایش هوشمند گلخانه (دما، رطوبت، نور)


🔸 ۵. نمونه ساختار کامل یک پروژه پایانی

مثال: اپلیکیشن مدیریت هزینه‌های شخصی (Personal Finance Manager)

اهداف:

  • ثبت هزینه و درآمد

  • دسته‌بندی تراکنش‌ها

  • ارائه گزارش نموداری ماهانه

  • هشدار در صورت نزدیک شدن به سقف بودجه

دیاگرام‌ها در پروژه پایانی مهندسی نرم افزار:

  • Use Case Diagram: کاربر ← اضافه هزینه، مشاهده گزارش، حذف تراکنش

  • ERD: جدول User، Transaction، Category

  • Activity Diagram: ورود → ثبت تراکنش → نمایش گزارش

تکنولوژی پروژه پایانی مهندسی نرم افزار:

  • Frontend: Flutter (موبایل)

  • Backend: Django REST API

  • Database: PostgreSQL

تست‌ها در  پروژه پایانی مهندسی نرم افزار:

  • Unit Test برای ثبت تراکنش

  • Integration Test برای ارتباط کاربر و دیتابیس

مستندات:

  • شامل ۷ فصل استاندارد با جداول، نمودارها، و اسکرین‌شات اپلیکیشن

📗 راهنمای فوق‌کامل پروژه پایانی مهندسی نرم‌افزار

۱️⃣ مقدمه و اهمیت پروژه پایانی

  • پروژه پایانی آخرین آزمون عملی و علمی در دوره کارشناسی نرم‌افزاره.

  • هدف: نشان دادن مهارت ترکیبی تو در تحلیل، طراحی، پیاده‌سازی، تست و ارائه سیستم نرم‌افزاری.

  • پروژه پایانی خوب یعنی پروژه‌ای که:

    1. کاربردی باشه و یک مشکل واقعی رو حل کنه

    2. قابل توسعه باشه

    3. نوآورانه باشه و یک بخش خاص داشته باشه که پروژه رو متفاوت کنه


۲️⃣ مراحل استاندارد پروژه پایانی (Full Lifecycle)

🔹 ۲.۱ انتخاب موضوع

  • موضوع پروژه باید هم جذاب باشد و هم قابل پیاده‌سازی عملی.

  • دسته‌بندی موضوع‌ها:

    1. وب و موبایل: فروشگاه آنلاین، سیستم رزرواسیون، اپلیکیشن آموزشی

    2. هوش مصنوعی: چت‌بات، تشخیص احساسات، تشخیص تقلب یا بیماری

    3. اینترنت اشیاء (IoT): خانه هوشمند، پایش محیطی

  • نکته: پروژه نباید فقط کدنویسی باشه، بلکه باید تحلیل و طراحی مهندسی‌شده داشته باشه.


🔹 ۲.۲ تحلیل نیازمندی‌ها (Requirements Analysis)

اهداف:

  • شناسایی کاربران سیستم: مدیر، کاربر عادی، استاد، مشتری، و غیره

  • تعریف نیازهای کارکردی (Functional Requirements): ثبت اطلاعات، گزارش گیری، جستجو، آپلود فایل، پرداخت آنلاین

  • تعریف نیازهای غیرکارکردی (Non-Functional Requirements): امنیت، سرعت، قابلیت توسعه، UX

ابزارها:

  • Use Case Diagram: تعامل کاربران با سیستم

  • Activity Diagram: جریان کارها

  • Sequence Diagram: ترتیب تعامل بین اجزای سیستم

  • User Stories: توصیف عملی نیاز کاربران


🔹 ۲.۳ طراحی سیستم (System Design)

مراحل:

  1. معماری نرم‌افزار: انتخاب سبک مناسب:

    • MVC → اپلیکیشن وب و دسکتاپ

    • REST API → اتصال موبایل به سرور

    • Microservices → پروژه‌های بزرگ

  2. طراحی دیتابیس:

    • ERD → جداول، روابط، کلیدها

    • انتخاب پایگاه داده: SQL یا NoSQL

  3. طراحی UI/UX:

    • نمونه اولیه با Figma یا Adobe XD

    • رعایت اصول رنگ‌بندی، کاربرپسندی، تجربه کاربری روان

ابزارها:

  • StarUML، Visual Paradigm برای UML

  • Draw.io یا MySQL Workbench برای ERD


🔹 ۲.۴ پیاده‌سازی (Implementation)

انتخاب تکنولوژی:

  • Frontend: React, Angular, Vue.js, Flutter

  • Backend: Django, Laravel, Node.js, ASP.NET Core

  • Database: PostgreSQL, MySQL, MongoDB

  • Mobile: Flutter, Kotlin, Swift

اصول کدنویسی:

  • SOLID Principles

  • استفاده از Design Patterns (Factory, Singleton, Observer)

  • استفاده از Git و GitHub/GitLab برای کنترل نسخه


🔹 ۲.۵ تست نرم‌افزار (Testing)

  • Unit Test: تست ماژول‌های کوچک

  • Integration Test: بررسی تعامل ماژول‌ها

  • System Test: تست کل سیستم

  • Usability Test: بررسی راحتی کاربر

  • Acceptance Test (UAT): تست توسط کاربر واقعی

ابزارها:

  • Selenium, Postman, PyTest, JUnit


🔹 ۲.۶ مستندسازی (Documentation)

گزارش پروژه مانند پایان‌نامه باشد:

  1. چکیده

  2. مقدمه و اهمیت پروژه

  3. اهداف

  4. مرور کارهای مشابه (Literature Review)

  5. تحلیل نیازمندی‌ها

  6. طراحی سیستم (UML, ERD, معماری)

  7. پیاده‌سازی و ابزارهای استفاده شده

  8. تست و نتایج

  9. نتیجه‌گیری و پیشنهادات آینده


🔹 ۲.۷ ارائه و دفاع (Presentation & Demo)

  • پاورپوینت حرفه‌ای (۱۵–۲۰ اسلاید):

    • معرفی مشکل و اهداف

    • دیاگرام‌ها و طراحی

    • دمو عملی نرم‌افزار

    • نتیجه‌گیری

  • تمرین پاسخ به سوالات استاد:

    • چرا این معماری انتخاب شد؟

    • چه مزایایی نسبت به نمونه‌های مشابه دارد؟

    • چه چالش‌هایی داشتید و چگونه حل شد؟


۳️⃣ نکات طلایی برای نمره کامل

  1. UI/UX حرفه‌ای → طراحی ساده و جذاب

  2. امنیت → رمزگذاری پسوردها، HTTPS، اعتبارسنجی

  3. گزارش‌های تحلیلی → نمودار، جداول و داشبورد

  4. نوآوری → بخش هوش مصنوعی یا الگوریتم خاص

  5. مدیریت پروژه → نشان دادن استفاده از Scrum یا Kanban


۴️⃣ ایده‌های پروژه پایانی (سطح حرفه‌ای)

💻 وب و موبایل

  • فروشگاه اینترنتی با پیشنهاد محصولات هوشمند

  • سیستم مدیریت بیمارستان با ماژول رزرو آنلاین

  • پلتفرم شبکه اجتماعی کوچک برای دانشجوها یا کتابخوان‌ها

🤖 هوش مصنوعی

  • تشخیص چهره برای حضور و غیاب

  • تشخیص احساسات از متن یا صدا

  • چت‌بات هوشمند برای پشتیبانی مشتری

🌐 اینترنت اشیاء (IoT)

  • خانه هوشمند با کنترل موبایل

  • پایش محیطی گلخانه (دما، رطوبت، نور)


۵️⃣ مثال پروژه کامل (نمونه عملی)

اپلیکیشن مدیریت هزینه‌های شخصی (Personal Finance Manager)

اهداف:

  • ثبت هزینه و درآمد

  • دسته‌بندی تراکنش‌ها

  • ارائه گزارش نموداری ماهانه

  • هشدار بودجه نزدیک به سقف

دیاگرام‌ها:

  • Use Case Diagram → کاربر ← ثبت تراکنش، گزارش، حذف

  • ERD → جداول User, Transaction, Category

  • Activity Diagram → ورود → ثبت تراکنش → نمایش گزارش

تکنولوژی:

  • Frontend: Flutter

  • Backend: Django REST API

  • Database: PostgreSQL

تست:

  • Unit Test → ثبت تراکنش

  • Integration Test → ارتباط کاربر و دیتابیس

مستندات:

  • ۷ فصل استاندارد شامل دیاگرام‌ها، جداول و اسکرین‌شات

📊 دیاگرام‌های پروژه پایانی مهندسی نرم‌افزار

۱️⃣ Use Case Diagram (نمودار کاربردها)

هدف: نمایش تعامل کاربران (Actors) با سیستم و وظایف آن‌ها.

  • کاربران (Actors): افرادی که با سیستم کار می‌کنند، مثلاً: مدیر، کاربر عادی، مشتری، استاد

  • Use Case ها: عملکردهایی که سیستم ارائه می‌دهد، مثل ثبت‌نام، ورود، خرید، مشاهده گزارش

  • روابط:

    • Association: خط بین Actor و Use Case → ارتباط

    • Include: وقتی یک Use Case همواره در Use Case دیگر اجرا می‌شود

    • Extend: وقتی یک Use Case در شرایط خاص اجرا می‌شود

💡 مثال برای اپلیکیشن مدیریت هزینه:

  • Actors: کاربر

  • Use Cases: ثبت تراکنش، مشاهده گزارش، حذف تراکنش، تنظیم بودجه


۲️⃣ Class Diagram (نمودار کلاس‌ها)

هدف: نمایش ساختار داده‌ها و کلاس‌ها و ارتباط بین آن‌ها

  • کلاس‌ها: شامل نام، ویژگی‌ها (Attributes)، متدها (Methods)

  • روابط بین کلاس‌ها:

    • Association → ارتباط ساده

    • Inheritance → ارث‌بری

    • Aggregation → جزء-کل

    • Composition → مالکیت شدید (حیات کل وابسته به جزء)

💡 مثال:

  • کلاس User: name, email, password; متدها: login(), logout()

  • کلاس Transaction: amount, date, category; متدها: addTransaction(), deleteTransaction()

  • ارتباط: User 1 → * Transaction


۳️⃣ Activity Diagram (نمودار فعالیت)

هدف: نمایش جریان کار یا فرآیندهای سیستم

  • نمادها:

    • دایره سیاه: شروع فرآیند

    • دایره سیاه و سفید: پایان فرآیند

    • مستطیل: فعالیت (Activity)

    • لوزی: تصمیم‌گیری (Decision)

💡 مثال جریان ثبت تراکنش:
شروع → ورود کاربر → انتخاب اضافه کردن تراکنش → وارد کردن مبلغ و دسته → ذخیره → پایان


۴️⃣ Sequence Diagram (نمودار توالی)

هدف: نمایش تعامل بین اجزا سیستم و ترتیب پیام‌ها

  • محور عمودی → زمان

  • محور افقی → اشیاء یا کلاس‌ها

  • پیکان → پیام بین اشیاء

💡 مثال: ثبت تراکنش در اپلیکیشن مدیریت هزینه:
User → UI → Backend → Database → Backend → UI → User


۵️⃣ ERD (Entity-Relationship Diagram)

هدف: طراحی پایگاه داده و نمایش ارتباط جداول

  • Entity (جدول): مثل User، Transaction، Category

  • Attributes (ستون‌ها): ویژگی‌های جدول

  • Relationships (روابط):

    • One-to-One

    • One-to-Many

    • Many-to-Many

💡 مثال:

  • User 1 → * Transaction

  • Transaction * → 1 Category


۶️⃣ Component Diagram (نمودار اجزا)

هدف: نمایش بخش‌های اصلی سیستم و ارتباط آن‌ها با هم

  • اجزا: Frontend, Backend, Database, API

  • روابط: ارتباط بین اجزا

💡 مثال:
Frontend ↔ REST API ↔ Backend ↔ Database


۷️⃣ Deployment Diagram (نمودار استقرار)

هدف: نمایش اینکه سیستم روی چه سخت‌افزار و سرورهایی اجرا می‌شود

  • Nodes: سرور، موبایل، مرورگر

  • Artifacts: نرم‌افزار و پایگاه داده

  • روابط: کجا و چگونه استقرار دارد

💡 مثال:

  • Node1: موبایل کاربر → اپلیکیشن Flutter

  • Node2: سرور → Django REST API

  • Node3: دیتابیس PostgreSQL

پست های مرتبط